Thời gian gần đây, nhiều trường hợp người dân ra tay cứu giúp người gặp nạn nhưng lại rơi vào cảnh “làm ơn mắc oán”: bị hiểu lầm, chửi bới, thậm chí bị hành hung đến nhập viện. Thực trạng này gây lo ngại, bởi nếu người tốt sợ giúp đỡ, nạn nhân có thể mất đi cơ hội sống còn.

Hỗ trợ người gặp nạn của nhóm cavs bạn trẻ ATGT117

Hành hung người cứu nạn là hành vi xuống cấp văn hóa

Theo Thượng tá, TS Đào Trung Hiếu, chuyên gia nghiên cứu tội phạm học, việc tấn công người cứu giúp nạn nhân là biểu hiện của tội phạm bạo lực đường phố: hung hãn, manh động, thiếu kiểm soát. Đây là sự xuống cấp nghiêm trọng trong văn hóa ứng xử công cộng, khiến nhiều người có lòng tốt cũng phải chùn bước.

Ông Hiếu nhấn mạnh, cần xử lý nghiêm các hành vi hung hăng sau va chạm giao thông. Vụ việc ở Bắc Ninh gần đây, khi cơ quan công an kịp thời tạm giữ nghi phạm hành hung người cứu nạn, đã thể hiện thái độ quyết liệt của Nhà nước trong việc bảo vệ lẽ phải.

Ngăn chặn tâm lý “cứu thì mắc oán, không cứu thì phạm luật”

Luật Trật tự an toàn giao thông quy định rõ: người có mặt tại hiện trường tai nạn có trách nhiệm giúp đỡ, cứu chữa kịp thời người bị nạn, nếu cố ý không cứu có thể bị xử phạt, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, thực tế lại có những trường hợp như:

  • Anh Nguyễn Đức Vĩnh (Bắc Ninh) bị nhóm thanh niên đánh nhập viện khi cứu người bất tỉnh trên đường.
  • Một tài xế ở Quảng Ninh từng bị người nhà nạn nhân vu oan gây tai nạn khi đưa nạn nhân đi cấp cứu, chỉ được “giải oan” sau khi công an kết luận người khác mới là thủ phạm.

Chính sự vô ơn này khiến nhiều người thà chấp nhận vi phạm vì “không cứu” còn hơn là cứu giúp rồi gặp rắc rối.

Giải pháp: vừa cứu người, vừa bảo vệ bản thân

Các chuyên gia và luật sư đều khuyến nghị:

  • Khi cứu giúp, cần gọi công an, y tế ngay để có sự chứng kiến, hỗ trợ.
  • Huy động thêm người tham gia, tránh đối mặt đơn độc với rủi ro.
  • Quay clip, chụp ảnh hiện trường để làm bằng chứng bảo vệ mình.
  • Nếu tình huống quá phức tạp, có thể hỗ trợ gián tiếp như gọi xe cấp cứu, bảo vệ hiện trường.

TS Đào Trung Hiếu còn đề xuất mở rộng hệ thống camera giám sát giao thông và tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng ứng phó khi gặp tai nạn, giúp người dân biết cách hỗ trợ đúng và an toàn.

Sát cánh cùng người làm việc tốt

Bà Nguyễn Thị Việt Nga, Ủy viên Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội, nhấn mạnh: cần tuyên dương và khen thưởng kịp thời các cá nhân, tổ chức cứu giúp người gặp nạn. Đây là cách lan tỏa những nghĩa cử cao đẹp, để xã hội cùng sát cánh bảo vệ người tốt, không để họ cảm thấy đơn độc.

Giúp người gặp nạn không chỉ là đạo lý nhân văn mà còn là nghĩa vụ pháp luật. Xã hội chỉ thực sự an toàn và nhân văn khi mỗi người dân dám làm việc tốt và được bảo vệ khi làm điều đúng.

Sát cánh tổng hợp